4 Comments

The Tragedy Crocus στην Μόσχα και ο Αισχύλος, ο πατέρας της Τραγωδίας

«… Η σταγόνα του κρόκου, η κιτρινωπή και νοσηρή σταγόνα του αίματος που προμηνύει θάνατο ανθρώπου.» [Αισχύλου Αγαμέμνων στίχος 1121·]

.

Ο άτυχος νεαρός Κρόκος, που μεταμορφώθηκε σε άνεμο-λούλουδο συμβολίζει αιματηρή τραγωδία από τα προϊστορικά χρόνια, ίσως και προελληνικά, όπως φαίνεται από όνομα της νύμφης Σμίλαξ. Όπως το Τσέρνομπιλ έτσι και ο Κρόκος ! Δύο φυτά, δύο τραγωδίες, δύο αρχαία ελληνικά ονόματα, 2 κορυφαία των Σημεία των Καιρών. Η φράση Crocus Tragedy, ακούστηκαν στα αυτιά όλων ανθρώπων της γης αυτές τις μέρες. Λίγοι όμως ξέρουν το ποιος ήταν ο Κρόκος και ΤΟ ΤΙ συμβολίζει το όνομα Κρόκος. Οι λέξεις όμως κρύβουν σοφία, κουβαλούν βαρύ συμβολικό και αρχέτυπο φορτίο, γιατί οι μύθοι δεν είναι πάντα φαντασίες ανθρώπων αλλά απηχούν γεγονότα πανάρχαια, προϊστορικά και προμηνύουν αχνά το μέλλον.

.

Σύμφωνα με τον αρχαιοελληνικό μύθο, το αγριολούλουδο Κρόκος (το γνωστό ως Σαφράν), ήταν κάποτε ένας νεαρός ευγενής από την Σπάρτη, που ερωτεύτηκε σφοδρά την βοσκοπούλα νύμφη Σμίλαξ, η οποία στην αρχή ανταποκρίθηκε αλλά μετά έχασε το ενδιαφέρον της, τον απέρριψε και τον εγκατέλειψε. Ο Κρόκος, μια μέρα, σε απόλυτη απελπισία και θλίψη, από τον ανεκπλήρωτο έρωτα του, κατέφυγε στον φίλο του θεό Ερμή, για να τον παρηγορήσει. Ο Ερμής, όμως εκείνη την στιγμή που τον επισκέφθηκε αγωνίζονταν στην δισκοβολία, και πετώντας τον δίσκο του απρόσεκτα, τραυμάτισε θανάσιμα κατά λάθος τον Κρόκο, κτυπώντας τον στο κεφάλι. Ο Ερμής πολύ ταραγμένος, βλέποντας τον φίλο του Κρόκο να ξεψυχά και το αίμα του να τρέχει στην γη, τον μεταμόρφωσε στο αγριολούλουδο Κρόκο (Crocus Sativus) και ταυτόχρονα μεταμόρφωσε και την Σμίλακα σε ένα αναρριχόμενο θάμνο αμπελιού (Smilax Aspera, ο αρκουδόβατος), σε ένα ανθισμένο αλλά αγκαθωτό (= που δηλώνει άρνηση, απόρριψη, καχυποψία), με φύλα σε σχήμα καρδιάς, για να είναι αιώνια μαζί τουλάχιστον σαν δύο φυτά. Έτσι, ο τραγικός Κρόκος και η Σμίλαξ, που δεν μπόρεσαν να ευτυχίσουν στην ζωή, ενώθηκαν αιώνια ως δύο ταπεινά βότανα. Το όνομα και των δύο αυτών νέων διαιωνίστηκαν μέχρι σήμερα, ο μεν Κρόκος σαν ένα όμορφο ανεμο-λούλουδο, που οι 3 κόκκινοι στήμονες του είναι οι 3 σταγόνες αίματος που έπεσαν από το τραυματισμένο κεφάλι του, η δε Σμίλαξ, η αγαπημένη του, ως ένας αγκαθωτός θάμνος αμπελιού, που δεν μπορεί να σταθεί από μόνη της και πάντα αναρριχάται σε άλλα δέντρα για να βρει ηλιόφωτο. Οι κόκκινοι καρποί της σαν τσαμπί σταφυλιού, σήμερα θεωρούνται υπερ-τροφή και αντίδοτο σε κάθε δηλητήριο. [Αυτούς τους 3 στήμονες του Κρόκου μαζεύουν οι κροκοκαλλιεργητές και η καλύτερη ποιότητα αυτών είναι όταν αυτοί οι στήμονες έχουν χρώμα κόκκινο βυσσινί σαν αίμα. Είναι το πανάκριβο Σαφράν ή ζαφορά και η δραστική του ουσία είναι η κροκίνη.]

.

Από την αρχαία εποχή λοιπόν το όνομα Κρόκος, συμβολίζει αιματηρή ανθρώπινη τραγωδία, παρά το ότι είναι ένα πανέμορφο αγριολούλουδο των λιβαδιών. Ένας μύθος που όμως έχει ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ μέχρι σήμερα, στα τραγικά γεγονότα που αφορούν την Ρωσία και κατ’ επέκταση όλη την ανθρωπότητα.

.

Ο Αισχύλος (525 π.Χ. - 456 π.Χ.), ο πατέρας της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, γράφει στην Τραγωδία Αγαμέμνων, που παίχθηκε στο θέατρο της Αθήνας το 458 π.Χ. για τον Κρόκο: «ἐπὶ δὲ καρδίαν ἔδραμε κρόκου σταγών, ἡ κιτρινωπὴ καὶ νοσώδης σταγὼν αἵματος οἵαν δύναται νὰ φαντασθῇ τις ὡς ἐπιρρέουσαν εἰς τὴν καρδίαν τοῦ θνήσκοντος ἀνθρώπου»

Δηλαδή: «Στην καρδιά μου έσταξε η σταγόνα του κρόκου, η κιτρινωπή και νοσηρή σταγόνα του αίματος που προμηνύει θάνατο ανθρώπου.» [Αισχύλου Αγαμέμνων στίχος 1121· Λεξικό Ελληνικής Γλώσσας Liddell-Scott, Middle Liddell (1889)]

Σήμερα, Μάρτιος του 2024, ο όνομα του τραγικού νεαρού Κρόκου, που είχε πια ξεχαστεί, μαθεύτηκε σε όλη την ανθρωπότητα, ως η Τραγωδία του Κρόκου, στο αμφιθέτρο Crocus City Hall του Δημαρχείου της Μόσχας, θυμίζοντας ένα άλλο όνομα, μιας πυρηνικής Τραγωδίας, πριν 38 χρόνια, του Τσέρνομπιλ, ένα επίσης συμβολικό όνομα, μια και Ελληνικά το Τσέρνο+μπιλ (Μαύρο + λουλούδι) ταυτίζεται με το πικρό φυτό Άψινθος της Αποκάλυψης (8:10-11), ένα θάμνο με πικρή γεύση, που πίκρανε με την ραδιενέργεια τα πόσιμα νερά, τον Απρίλιο του 1986. Δύο ελληνικά ονόματα, δύο τραγωδίες, δύο ταπεινοί θάμνοι στοιχειώνουν την Ρωσία και την ανθρωπότητα αυτές τις ημέρες: Τσέρνομπιλ (1986) και Κρόκος (2024). Για το Τσέρνομπιλ ξέρουμε τι σήμανε για όλη την ανθρωπότητα. Για ΤΟ ΤΙ συνέπειες θα έχει η Τραγωδία του Κρόκου της Μόσχας θα το μάθουμε στο μέλλον, ίσως όχι στο τόσο μακρινό μια και μαίνεται ένας πόλεμος σφοδρός, αδιέξοδος που όλο και γίνεται και πιο πεισματικός και οδηγείται σε κορύφωση, οδηγείται στο Σημείο Ωμέγα (Omega Point) και μπορεί να εξελιχθεί τραγικά για όλη την ανθρωπότητα, όσο τραγική ήταν και η ζωή του άτυχου μυθολογικού Κρόκου. Και όπως λέει ο δημιουργός της Τραγωδίας Αισχύλος: «… Η σταγόνα του κρόκου, η κιτρινωπή και νοσηρή σταγόνα του αίματος που προμηνύει θάνατο ανθρώπου.» [Αισχύλου Αγαμέμνων στίχος 1121·] Εύχομαι να δοθεί μια μικρή παράταση αναστοχασμού στην παραπέουσα ανθρωπότητα που πάει να μετασχηματιστεί σε ψηφιακή μετανθρωπότητα, χωρίς δυνατότητα επιστροφής.

Ποιος άνεμος είναι πιο δυνατός ;

Ποιος θα νικήσει ο Ανατολικός ή ο Δυτικός άνεμος ;

Ο Ντοστογιέφσκι ή ο Νίτσε ;

Ο Άνθρωπος (1.0) ή το σάιμποργκ (2.0) ;

Η «εικόνα του Θεού» ή «εικόνα του θηρίου» ; Αυτό είναι το διακύβευμα.

Expand full comment

Ευτυχώς το περιοδικό ΚΟΙΝΩΝΙΑ με όλα τα παλαιά τεύχη του ψηφιοποιήται https://old.imdlibrary.gr/index.php/el/2013-01-14-09-09-13/periodika/koinonia

Expand full comment